ایران پرسمان - تابناک با تو / بوتیمار یا غم‌خورک گونه‌ای پرندهٔ آبچر است از راسته سقامرغ‌سانان، خانوادهٔ حواصیلان. ویژگی اصل این پرنده که آن را از دیگر اعضای تیره حواصیلان متمایز می‌کند، گردن کوتاه‌تر آن است.
دو زیرگونه از بوتیمار در ایران به همین نام شهره‌اند که در سیستان و سواحل خزر به میان نیزار‌ها و باتلاق‌ها به فصول پرباران می‌زیند. این دو عبارت‌اند از بوتیمار و بوتیمار کوچک. بوتیمار آهسته و به‌دشواری و در ارتفاعی کم پرواز می‌کند و گردن خود را هنگام پرواز جمع می‌کند و به هنگام خطر بی‌حرکت می‌ایستد و منقار خویش را به شکلی ویژه عمودی نگاه می‌دارد و به شکلی گوژپشتانه حرکت می‌کند یک نوع از بوتیمار در منطقه چمچمال استان کرمانشاه زندگی می‌کند که در زبان محلی به آن 《 واق 》میگویند. وی رابطه نامأنوسی با انسان دارد و بیشتر از انسان دوری می‌جوید و صبح زود یا به هنگام غروب از نهانگاه خود بیرون می‌آید.
مشخصات
این پرنده در مقایسه با دیگر بوتیمار‌ها بسیار کوچک است و شاید کوچکترین حواصیل جهان باشد. طول آن 27 تا 36 سانتی‌متر، فاصلهٔ بین دو بالش 40 تا 58 سانتی‌متر و وزنش بین 60 تا 150 گرم است. گردنی کوتاه و منقاری دراز دارد. تاج، پشت و دم پرندهٔ نر سیاه مایل به سبز بوده و پر‌های گردن، سینه و دیگر بخش‌های زیرین بدن پرنده به زردی می‌گراید. بال‌ها سیاه بوده و نقوش بزرگ سفید رنگی بر رویشان وجود دارد. رنگ‌بندی پر‌های بوتیمار کوچک ماده نیز تقریباً شبیه پرندهٔ نر است با این تفاوت که پر‌های پشتی آن به رنگ قهوه‌ای پررنگ بوده و گردن، سینه و پهلو‌ها نیز متمایل به قهوه‌ای هستند.

تغذیه و تولید مثل
بوتیمار کوچک از ماهیها، حشرات و دوزیستان تغذیه کرده و در نیزار‌ها به زاد و ولد می‌پردازد. او آشیانه‌ٔ خود را بر بستری از نی ساخته و بین 4 تا 8 تخم در آن میگذارد و پس از 20 روز جوجه‌ها از تخم بیرون می‌آیند.
پراکندگی بوتیمار بزرگ (بوتیمار اوراسیایی)، غمخورک
بوتیمار پرنده‌ای است که زمستان‌ها از پراکندگی نسبتا فراوانی برخوردار است. در سال‌های پر باران به تعداد فراوان در سیستان زادوولد می‌کند. امکان دارد در سواحل دریای خزر، فارس و خوزستان نیز زادوولد نماید، اما این امر نیاز به بررسی بیشتر و دقیق‌تری دارد.
چطور پیدایش کنیم:
بوتیمار یا غَمخورَک 75 سانتی‌متر است؛ یک پرنده باتلاقی بزرگ، قهوه‌ای رنگ و حواصیل شکل با بدنی پر خط و خال، که پا‌های بزرگ سبز رنگ و صدای مشخصی دارد. موقع احساس خطر بی حرکت می‌ایستد و سر و منقار خود را به طرز خاصی عمودی نگاهمیدارد. به حالت قوز کرده، در حالی که سر خود را پایین گرفته است، راه می‌رود. آهسته و به دشواری پرواز می‌کند و پس از اوج گرفتن گردن خود راجمع می‌کند. بال‌های گرد و پهن آن دارای راهراه سیاه و قهوه‌ای است که در پرواز به خوبی مشخص می‌باشد. تک‌زی است و اغلب خود را از انظار پنهان می‌کند. معمولا در نور کم غروب یا صبح خیلی زود فعال است و طی روز در نیزار‌ها پنهان می‌شود. ممکن است با نابالغ حواصیل شب، که خیلی کوچک‌تر و در سطح پشتی خالدار است، اشتباه شود.

گونه‌ها
پرندگانی که به نام بوتیمار شناخته می‌شوند و عضو زیرخانوادهٔ Botaurinae به شمار می‌روند عبارت‌اند از
* زیرخانوادهٔ Botaurinae
* سرده غمخورک‌ها
* بوتیمار کوچک، Ixobrychus minutus
* بوتیمار کوچک استرالیایی، Ixobrychus dubius
* بوتیمار کوچک نیوزیلندی، Ixobrychus novaezelandiae (منقرض)
* بوتیمار دارچینی، Ixobrychus cinnamomeus
* بوتیمار پشت‌راه‌راه، Ixobrychus involucris
* بوتیمار کمینه، Ixobrychus exilis
* بوتیمار زرد، Ixobrychus sinensis
* بوتیمار شرنک، Ixobrychus eurhythmus
* بوتیمار کوتوله، Ixobrychus sturmii
* بوتیمار سیاه، Ixobrychus flavicollis
* سردهٔ بوتیمار‌های بزرگ
* بوتیمار آمریکایی، Botaurus lentiginosa.
* بوتیمار اوراسیایی یا بوتیمار بزرگ، Botaurus stellaris
* بوتیمار آمریکای جنوبی، Botaurus pinnatus
* بوتیمار استرالزیایی، Botaurus poiciloptilus
* Botaurus hibbardi (فسیل)
* سرده Zebrilus (بوتیمار‌های زیگزاگی)
* حواصیل زیگزاگی (یا درستش بوتیمار زیگزاگی)، Zebrilus undulatus
افسانه بوتیمار در ادبیات ایران
بوتیمار از جمله مرغان افسانه‌ای ادبیات پارسی است که به خسیسی و خست شهره‌است. مشهور است که بوتیمار همیشه در تشنگی به سر می‌برده، اما آن هنگام که به رودخانه و دریا می‌رسیده، چه غم بسیار می‌خورده که مبادا آب دریا تمام شود و او از تشنگی بمیرد، زین جهت آب نمی‌خورده. از بوتیمار به نام‌هایی دیگر، چون کیلان -غم خورک-مرغ غصه - نیز یاد می‌کنند. گرچه از بوتیمار به عنوان مرغی افسانه‌ای یاد شده، اما به حقیقت بوتیمار گونه‌ای از بلند پایان است و زیر گونه خانواده حواصیل‌ها شمرده می‌شود که بیش از پانزده گونه از انان تا به امروز شناخته شده و دو زیر گونه از انان نیز در ایران به همین نام شهره‌اند که در سیستان و سواحل خزر به میان نیزار‌ها و باتلاق‌ها به فصول پر باران می‌زیند که بوتیمار و بوتیمار کوچک نامیده می‌شوند. بوتیمار آهسته و به دشواری و در ارتفاعی کم پرواز می‌کند و گردن خود را در هنگام پرواز جمع می‌کند و به هنگامه خطر بی حرکت می‌ایستد و منقار خویش را به شکلی خاص عمودی نگاه می‌دارد و به شکلی گوژ پشتانه حرکت می‌کند. وی رابطه نا مانوسی با انسان دارد و غالبا از انسان دوری می‌جوید و بیشتر به صبح زود یا به هنگام غروب از مخفی گاه خود بیرون می‌آید.
مرغ غمخوار
در ادبیات قدیم، “بوتیمار” یا “غم خورک” نام مرغی است که پیوسته در کنار آب می‌نشیند و از غم آنکه آب کم شود، با وجود تشنگی از آن نمی‌نوشد. “بوتیمار” (بو + تیمار) به معنی صاحب غم است و در منطق الطیر عطار نیشابوری، کنایه از انسان‌هایی است که مواهب زندگی را از خود و دیگران دریغ می‌دارند.
“بوتیمار کوچک”، کوچک‌ترین عضو خانواده حواصیل‌ها و تنها گونه‌ای از آنهاست که نر و ماده آن باهم تفاوت ظاهری دارند. دیدن این پرنده خجالتی که معمولاً خود را برای مدت طولانی در لابلای نی‌ها مخفی می‌کند، کار ساده‌ای نیست.
در خرداد ماه سال 96 وقتی مشغول پرنده نگری در اطراف پل شهرستان بودم، برای اولین بار این پرنده دوست داشتنی را برای شهر اصفهان ثبت کردم؛ به طوری که به دلیل کوچکی و استتار عالی اگر لحظه‌ای حرکت نکرده بود، دیدن آن ممکن نبود. شاید شما هم هنگامی که مشغول قدم زدن در کنار نیزار‌های حاشیه رودخانه و یا برکه‌ها هستید، بتوانید این حواصیل کوچک و زیبا، که معمولا به نام مرغ غمخوار شنیده ایم و در متون از آن استفاده شده است، را بیابید.