حجتالاسلام محمد رستمي، استاد حوزه و دانشگاه، در پاسخ به پرسش‌هاي« چرا فرهنگ کار جمعي در جامعه ما ضعيف است؟ علت کار گريزي چيست؟ وجدان کاري در جامعه چقدر وجود دارد؟ بعضي‌ها با داشتن توان کار، از کار مي‌گريزند؛ علت کار گريزي چيست؟» به عوامل تحقق نيافتن کار جمعي اشاره کرد و گفت: از علل کم کاري ميتوان به عدم شناخت حقيقت دين ياد کرد.
وي در ادامه با اشاره به آيات و روايات گفت: وجود آيات و روايات بسيار در اين باره نشان دهنده اهميت به خرد جمعي است، نظر نظامي پيامبر در جنگ احد برخلاف ديگران بود ولي با وجود اطلاع از عالم غيب، از خرد جمعي استفاده کرد، هر چند که اين انتخاب به شکست منتهي شد ولي اين رويداد تاريخي شدت اهميت دادن معصومين به خرد جمعي را نشان مي‌دهد.
پژوهشگر اقتصاد اسلامي ادامه داد: هرکس در جامعه جايگاه خود را دارد و از زاويه خود به دنيا نگاه ميکند و هيچ کس به تنهايي قدرت ادامه زيستن را ندارد بلکه اين جامعه است که باعث به کمال رسيدن انسان ميشود و تقسيم کار بين افراد جامعه موجب آرامش و آسايش و برقراري نظم در زندگي انسان‌ها ميشود.
وي ادامه داد: اگر اين مسأله را به لحاظ کلامي بررسي کنيم خداوند به هر کسي نوري افاضه کرده است و در هر سري رازي از خداوند وجود دارد، بنابراين چون کار در جامعه متعدد است خداوند به هر کس استعداد کاري را داده است تا در جامعه همه کارها انجام شود.
اين استاد حوزه و دانشگاه گفت: هر چقدر جامعه بشري پيچيده ميشود و نقش تمدن و صنعت مدرن در زندگي انسان‌ها نمودار ميشود، رفتار بشر پيچيدهتر ميگردد و مقدار نياز انسان به همنوعان خود بيشتر ميشود و وابستگي انسان به زندگي دسته جمعي بيش از هر زمان ديگري خود را نشان مي‌دهد.
وي در ادامه اظهار داشت: امروزه جهان به سمتي حرکت کرده است که انسان به تنهايي نميتواند در همه امور متخصص شود و نياز به کار گروهي دارد چرا که افزون بر تعدد علوم و فنون و نبود فرصت کافي، در کار گروهي سرعت چند برابر ميشود.
حجتالاسلام رستمي با اشاره به اهميت فرهنگ سازي در اين زمينه گفت: متأسفانه کشور ما در ارائه کتاب و مقاله و برنامههاي رسانهاي دچار سطحينگري شده است که موارد آن واضح و مشهود است، در نتيجه فضا براي ارائه کارهاي عميقتر وجود ندارد در حالي که ارائه متون علمي و تخصصي در اين باره از ضروريات است.
وي به علل کمکاري اشاره کرد و گفت: يکي از علل کم کاري و نداشتن وجدان کاري عدم شناخت حقيقت دين است چرا که اگر شخص حقيقت دين را درک کند ديگر حاضر نيست که حقي از ديگران را پايمال کند.
پژوهشگر اقتصاد اسلامي به ارائه نظر شهيد مطهري مبني بر اينکه با وجود کنار گذاشته شدن تصوف، تفکر تصوف هنوز غالب است، پرداخت و گفت: تفکر تصوف بنا را بر کار نکردن و عبادت قرار مي‌دهد که اين خود باعث کاهش توليد و بالا رفتن ميزان مصرف است.
وي در پايان تصريح کرد: تفکر تصوف با عرفان و مسلک علوي قابل جمع نيست زيرا در عرفان علوي کار بهترين عبادت است و از کار گريزي خبري نيست و به توليد بيشتر و اسراف نکردن در نعمتهاي خداوند توصيه شده است.
شايان ذکر است، مقام معظم رهبري در ديدار جوانان خراسان شمالي به ارائه فهرستي از آسيب‌هاي سبک زندگي پرداختند و بيست پرسش مطرح کردند، پرسش‌هاي زير بخشي از آن پرسش‌ها است:
فرهنگ کار جمعي در جامعه ما ضعيف است؟
علت کار گريزي چيست؟
چرا در روابط همسايگي‌مان رعايت‌هاي لازم را نمي‌کنيم؟
چرا در زمينه فرهنگ رانندگي، مردمان منضبطي به طور کامل نيستيم؟
حد زادوولد در جامعه ما چيست؟
الگوي تفريح سالم چيست؟
نوع معماري در جامعه ما چگونه است؟ چقدر متناسب با نيازهاي ماست؟
در بين ما دروغ چقدر رواج دارد؟
چرا در برخي از بخش‌هاي کشورمان طلاق زياد است؟
علت پرخاشگري و بي‌صبري در ميان بعضي از ماها چيست؟
چقدر به قانون احترام مي‌کنيم؟ علت قانون گريزي در برخي از مردم چيست؟
انضباط اجتماعي در جامعه چقدر وجود دارد؟
وجدان کاري در جامعه چقدر وجود دارد؟
چرا برخي از حرف‌هاي خوب، ايده‌هاي خوب، در حد رؤيا و حرف باقي مي‌ماند؟
چه کنيم که ريشهٔ ربا در جامعه قطع شود؟
آپارتمان‌نشيني چقدر براي ما ضروري است؟
تجمل‌گرايي چيست؟ بد است؟ خوب است؟ چقدرش بد است؟ چقدرش خوب است؟
چرا در بين بسياري از مردم ما مصرف‌گرايي رواج دارد؟
چرا پشت سر يکديگر حرف مي‌زنيم؟
چرا در برخي از بخش‌هاي کشورمان روي آوردن جوان‌ها به مواد مخدر زياد است؟
چرا صلهٔ رحم در بين ما ضعيف است؟
آپارتمان‌نشيني چقدر براي ما ضروري است؟ چقدر درست است؟
طراحي لباسمان چقدر متناسب با نيازهاي ما و عقلاني و منطقي است؟
آرايش در بين مردان و زنان چقدر درست است؟
آيا ما در معاشرت‌هاي روزانه، به همديگر به طور کامل راست ميگوييم؟
بعضي‌ها با داشتن توان کار، از کار مي‌گريزند؛ علت کار گريزي چيست؟
علت پرخاشگري و بي‌صبري و نا بردباري در ميان بعضي از ماها چيست؟
حقوق افراد را چقدر در رسانه‌ها ، در اينترنت و... مراعات مي‌کنيم؟
توليد کيفي در بخش‌هاي مختلف، چقدر مورد توجه و اهتمام است؟
چرا به ما ميگويند که ساعات مفيد کار در دستگاه‌هاي اداري ما کم است؟
چرا در بعضي از شهرهاي بزرگ، خانه‌هاي مجردي وجود دارد؟ اين بيماري غربي چگونه در جامعه ما نفوذ کرده است؟
چه کنيم که طلاق و فروپاشي خانواده، آنچنان که در غرب رايج است، در بين ما رواج پيدا نکند؟
چه کنيم که زن در جامعه ما، هم کرامت و عزتش حفظ شود، هم وظائف اجتماعي‌اش را انجام دهد و هم حقوق اجتماعي و خانوادگي‌اش محفوظ بماند؟/979/ت302/ن