خوابيدن يکي از مهم ترين نيازهاي انسان است که کوچک و بزرگ هم نمي شناسد و همه ما نه تنها در دوران کودکي که حتي در سنين سالمندي هم به آن نياز داريم.

انسان در سال ها و ماه هاي اول پس از تولد مدت زمان بسيار بيشتري را در حالت خواب سپري مي کند و هرچه بزرگ تر مي شود، خوابش هم کمتر و منظم تر خواهد شد. طوري که شب ها بيشتر مي خوابد و در طول روز بسيار کمتر در خواب است.اما با توجه به اهميت فوق العاده اي که خوابيدن در زندگي ما دارد، خوب است پدر و مادر از همان دوران کودکي مراقب فرزندشان باشند تا او بتواند خوابي آرام و راحت را تجربه کند. البته هرچه کودک بهتر و آرام تر بخوابد، پدر و مادر هم آرامش بيشتري خواهند داشت.

برنامه اي منظم براي خوابيدن

يکي از مهم ترين کارهايي که متخصصان براي داشتن خوابي راحت به والدين توصيه مي کنند برنامه ريزي و تعيين ساعت خواب و بيداري کودک است. يعني او بايد شب ها در ساعتي مشخص بخوابد و صبح ها هم ساعتي معين بيدار شود. در ضمن، هيچ برنامه اي نبايد الگوي منظم خواب کودک را به هم بريزد. به عبارت ديگر، مهماني، تماشاي تلويزيون، کتاب خواندن، درس خواندن و... نبايد کودک را از خواب بموقع محروم کند.

همچنين خيلي خوب است که فاصله زماني مناسب بين شام و خواب را در نظر داشته باشيد تا کودک وقتي تازه شامش را خورده و معده اش سنگين است به رختخواب نرود. آن طور که متخصصان مي گويند بهتر است بين شام و خواب کودک يک ساعت و نيم تا دو ساعت فاصله بيندازيد.

نوشيدن مايعات زياد نيز خواب آرام کودک را به هم مي زند و به همين دليل توصيه مي شود هنگام خواب، به او اجازه نوشيدن مقدار زيادي مايعات را ندهيد. البته نوشيدن يک ليوان شير ولرم به داشتن خوابي آرام کمک مي کند، ولي حتما بايد يک ساعت پيش از خواب شير را بنوشد.

محيط بايد آرام باشد

وقتي ساعت خواب کودک نزديک مي شود، بهتر است محرک هاي هيجان انگيز همچون برنامه هاي تلويزيوني، بازي هاي پرسر وصدا، بازي هاي کامپيوتري، قصه هاي ترسناک و هيجان انگيز و هر برنامه ويژه اي که کودک را از روال زندگي روزانه اش خارج مي کند، از او دور نگه داريد.

خوابيدن در محيطي نامناسب مي تواند وضع و نظم خواب کودک را مختل کند. بنابراين اتاق يا جايي که کودک در آنجا مي خوابد بايد دماي مناسبي داشته باشد؛ يعني نه خيلي گرم باشد و نه خيلي سرد. اين اتاق بايد آرام و خلوت بوده و سروصداي داخل خانه و يا محيط بيرون در آن کمتر شنيده شود. والدين بايد نور اتاق را نيز به گونه اي تنظيم کنند که اتاق نه زياد تاريک باشد که کودک را بترساند و نه خيلي روشن که مانع خواب او شود.

در طول روز هم کودک بايد فعاليت هاي فيزيکي مناسبي داشته باشد تا شب بتواند آرام و راحت بخوابد. اگر کودک در طول روز مدتي در هواي آزاد باشد و فعاليت هاي بدني مانند ورزش، بازي در پارک يا دوچرخه سواري انجام دهد، شب هم بسيار راحت تر خواهد خوابيد.

استرس هاي روزانه يا مشکلات داخل مدرسه و خانوادگي باعث مي شود کودک بي قرار شده و شب ها کابوس ببيند يا دچار وحشت شود. بنابراين والدين بايد در مورد ناراحتي ها و نگراني هاي کودک با او صحبت کنند يا از فرزندشان بخواهند در يک نقاشي ناراحتي هايش را نشان دهد. با اين کار کودک از آن نگراني ها راحت خواهد شد و حالا پدر و مادر مي توانند با او صحبت کرده و با هر روشي او را آرام کنند.در نهايت اگر همه اين شيوه ها را به کار گرفتيد، ولي فرزندتان هنوز کابوس مي ديد و شب ها ناراحت بود، بهتر است با يک روان شناس مشورت کنيد تا او براي حل مشکل کودک راه حلي مناسب پيدا کند.