سرطان تخمدان يکي از کابوس هاي زنان در سراسر جهان است. آمارها نشان مي دهد اين سرطان پنجمين سرطان شايع زنان در سراسر جهان است. در آمريکاي شمالي حدود 23هزار زن مبتلا به سرطان تخمدان زندگي مي کنند که در مراحل مختلف درمان هستند. برخي آمارها نشان مي دهد در برخي نقاط جهان از جمله در آسياي جنوب شرقي يک زن از هر 30 زن به اين سرطان مبتلا مي شود.

اما آمار سازمان بهداشت جهاني نشانگر اين است که يک زن از بين هر 55 زن در جهان مبتلا به اين بيماري در مقطعي از زندگي اش مي شود. به طور معمول اين سرطان بيماري اي است که زنان بالاي 50سال را درگير مي کند.

خطرناک ترها و کم خطرها

چندين نوع از سرطان هاي تخمدان وجود دارد؛ از جمله سرطان اپي تليال، سرطان بوردرلاين و سرطان سلول هاي زاينده. شايع ترين نوع، سرطان سلول هاي اپي تليال يا سلول هاي پوشش دهنده تخمدان هاست و حدود 80 تا 90درصد سرطان هاي تخمدان از اين نوع هستند. سرطان هاي بوردرلاين يا سرطان سلول هاي بنيادين سرطان هاي نسبتا خوش خيم تر و کم خطرتري هستند که با يک جراحي کوچک قابل درمانند. سرطان سلول هاي زاينده يا جرم سل تخمدان هم بين 5 تا 10درصد سرطان هاي اين عضو است و در سلول هايي که در آينده به تخمک بدل مي شوند، رخ مي دهد.

آنهايي که فرزند ندارند بيشتر در خطر هستند

اما عوامل خطر و نکاتي که ممکن است احتمال سرطان را در زنان بالاتر ببرد چيست؟ به طور کلي مي توان چند عامل خطر اصلي را در اين مورد ذکر کرد:

1 نداشتن فرزند و باردار نشدن، دختراني که ازدواج نمي کنند يا پس از ازدواج باردار نمي شوند بيشتر درمعرض ابتلا به اين بيماري هستند.

2 هرقدر سن بالاتر رود احتمال ابتلا به بيماري بيشتر مي شود. عموما اين سرطان زنان بالاي 50 سال را به خود درگير مي کند و بيشترين افراد مبتلا بين 55 تا 60 سال را دارند.

3 داشتن سابقه ابتلا به سرطان تخمدان در يکي از افراد نزديک خانواده از مهم ترين فاکتورهاي ابتلا به اين بيماري است. مطالعات همچنين نشان داده ابتلاي نزديکان فرد به سرطان هاي روده بزرگ، رکتوم، رحم يا سرطان سينه هم احتمال ابتلاي فرد به سرطان تخمدان را افزايش مي دهد.

4 زناني که براي برطرف کردن علائم دوران يائسگي تحت هورمون درماني قرار مي گيرند و براي آنها داروهاي هورموني صرفا استروژني تجويز مي شود، اگر براي 10سال اين هورمون ها را دريافت کنند احتمال ابتلاي آنها به سرطان تخمدان افزايش مي يابد.

5 برخي تحقيقات نشان داده، داروهاي تحريک کننده تخمدان ها که براي استفاده کنندگان از شيوه درمان ناباروري IVF تجويز مي شود، احتمال بروز سرطان تخمدان از نوع بوردرلاين را افزايش مي دهد.

6 زناني که به بيماري آندومتريوز مبتلا هستند احتمال بيشتري براي ابتلا به سرطان تخمدان دارند.

7 زنان با اضافه وزن زياد و داراي BMI بالاي 30 هم احتمال ابتلاي بيشتري دارند.

8 زنان پاکستاني، نروژي، ايسلندي، لهستاني و هلندي بالاترين درصد مبتلايان به اين بيماري را تشکيل مي دهند.


اين دو بيماري را از هم تشخيص دهيد

در مورد همه سرطان ها بايد علائم اوليه و نشانه هاي اوليه بيماري را شناخت تا بتوان در صورت ابتلا به آن سرطان، تشخيص زودرس و درمان کامل تري داشت. در مورد سرطان تخمدان هم علائم هشداردهنده اي وجود دارد که بايد آنها را بشناسيد.

دکتر ژانت موسلين، پزشک متخصص زنان در بيمارستان شيکاگو سنتر مي گويد: «يک نکته بسيار مهم در مورد علائم سرطان تخمدان وجود دارد، آن هم اين است که اگر زني علائمي مشابه بيماري سندرم روده تحريک پذير TBS را براي اولين بار در سن بالاتر از 50 سال تجربه کند بايد به احتمال ابتلا به سرطان تخمدان هم فکر کند و از اين لحاظ هم مورد بررسي پزشکان متخصص قرار بگيرد.»

علائمي که مي توان آنها را علائم احتمالي اوليه سرطان تخمدان دانست عبارتند از:

1 افزايش ناگهاني سايز شکم و علائم شبيه به نفخ شکم

2 درد دائمي و گنگ در ناحيه شکم و زير شکم

3 سير شدن پس از خوردن مقدار بسيار کم غذا

4 مشکل در بلع غذا

5 علائم ادراري از جمله احساس فوريت و تکرر ادرار

6 تغيير در شيوه معمول دفع

7 درد پشت به همراه احساس خستگي عمومي

نکته اي که بايد به آن توجه کرد اين است علائمي که مشابه علائم بيماري IBS هستند اگر ناشي از سرطان تخمدان باشند هميشه حاضر و پايدارند در حالي که علائم IBS به صورت مقطعي ظاهر مي شود.

اگر فرزند مي خواهيد

درمان اصلي سرطان تخمدان جراحي است البته جراحي براي برداشتن کانسر يا تخمدان ها ممکن است با درمان تکميلي به صورت راديوتراپي همراه شود. اگر پزشکان به باقي ماندن سلول هاي سرطاني در محل يا مجاورت آن شک داشته باشند براي بيمار درخواست راديوتراپي مي کنند.

گاهي هم ممکن است پزشکان براي بيمار درخواست شيمي درماني کنند که شيمي درماني يا از راه تجويز دهاني يا به وسيله تزريق وريدي يا از راه گذاشتن لوله کوچکي در شکم فرد بيمار انجام مي شود.

يکي از نکات اصلي در انتخاب شيوه درمان تمايل بيمار به داشتن فرزند پس از بيماري است. در صورتي که فرد بخواهد صاحب فرزند شود پزشکان بايد به احتمال درمان او بدون برداشتن تخمدان هايش فکر کنند البته عامل اصلي در تصميم گيري در اين مورد مرحله و ميزان پيشرفت سرطان است. در واقع در زنان جواني که در مرحله ابتدايي سرطانشان تشخيص داده شده است مي توان با حفظ تخمدان به خارج کردن سرطان فکر کرد. پس از جراحي برداشتن سرطان تخمدان فرد ممکن است همچنان احساس درد شکمي داشته باشد که براي او به مدت چند هفته داروهاي مسکن تجويز مي شود. احساس برگشتن به حالت طبيعي و وضعيت طبيعي بدن ممکن است تا چند هفته پس از انجام اين جراحي وجود نداشته باشد.