بزرگنمايي:

ایران پرسمان - یک پرونده و چند پرسش
٤٠٦
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
شائبه پشت شائبه، خبر پشت خبر، توییت پشت توییت، هشتگ پشت هشتگ؛ این همه اتفاقی است که پس از درگذشت سحرخدایاری، دختر فوتبال‌دوست ایرانی که به گواه یکی از اعضای خانواده‌اش، در مقابل شعبه 28 دادگاه انقلاب خود را به آتش کشیده بود، رخ داد. موضوع در کسری از ثانیه به اصلی‌ترین موضوع مورد بحث در شبکه‌های اجتماعی مختلف به‌ویژه توییتر که نزدیک به یک دهه است در ایران با فیلترینگ دست و پنجه نرم می‌کند، تبدیل شد. هزاران نفر از مسوولان گرفته تا هنرمندان و خبرنگاران و سایر اقشار جامعه به این موضوع واکنش نشان داده و همزمان خواستار فراهم شدن امکان حضور زنان به صورت آزادانه و غیرگزینشی در استادیوم‌های ورزشی به‌ویژه مسابقات فوتبال شدند. خواسته‌ای که علی ربیعی در قامت سخنگوی دولت دوازدهم نیز بر آن صحه گذاشت و در آخرین نشست مطبوعاتی خود از حضور زنان در ورزشگاه آزادی برای تماشای مسابقه فوتبال ایران و کامبوج خبر داد.
در این میان اما صداوسیما جمهوری اسلامی به عنوان بزرگ‌ترین رسانه داخل ایران با همراهی سایر رسانه‌های نزدیک به جریان اصولگرا از اساس مشی دگر در پیش گرفتند و با کنار گذاشتن این خواسته، به نمایندگان مجلس شورای اسلامی و سایر افرادی که در این زمینه به اظهارنظر پرداخته بودند، تاختند. علی مطهری و پروانه سلحشوری، نمایندگان تهران در مجلس شورای اسلامی با توجه به انتشار قابل‌توجه اظهارات‌شان در همین زمینه، در این میان بیشترین نقد را به جان خریدند تا جایی که احمدامیرآبادی فراهانی، عضو اصولگرای هیات‌رییسه مجلس شورای اسلامی نیز به جمع منتقدان آنان پیوست.
اصولگرایان و یاران‌شان خواستار محاکمه نمایندگان نامبرده مجلس بودند ولی درمقابل اصلاح‌طلبان و نزدیکان به این جریان با همراهی فعالان مدنی و صنفی دور از جناح‌بندی‌های سیاسی نه‌تنها با این درخواست اصولگرایان و هشتگ‌های «محاکمه مطهری» و «محاکمه سلحشوری» و «دروغ دخترآبی» مخالفت می‌کردند، بلکه با یادآوری اصل 84 قانون اساسی جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه «هر نماینده‏ در برابر تمام‏ ملت‏ مسوول‏ است‏ و حق‏ دارد در همه‏ مسائل‏ داخلی‏ و خارجی‏ کشور اظهارنظر کند» و با تاکید بر مصونیت پارلمانی نمایندگان، ادعاهای جناح مقابل خود را رد کردند. مطهری و سلحشوری به‌صورت جداگانه خواستار پاسخگویی به اتهامات مطرح شده علیه خود در صداوسیما شدند ولی تا لحظه نگارش این گزارش نه‌تنها این موضوع محقق نشده؛ بلکه هیچ‌یک از مسوولان و مدیران رسانه ملی نیز واکنشی به آن نشان نداده‌اند. در این مسیر و مطابق انتظار، رسانه‌های شناسنامه‌دارتر اصولگرا همچون روزنامه کیهان شدیدا به اظهارات مطهری و سلحشوری ایراد گرفتند. کیهان در گزارشی که خود آن را «خبری- تحلیلی» نامیده بود، صراحتا این دو نماینده مجلس و البته چندین و چند فعال سیاسی و مدنی دیگر را «ستون پنجم و پادوی دشمن نامید» که به عقیده این مطبوعه، از سرِ «خیانت» یا «نادانی»، «آب به آسیاب دشمن» ریخته‌اند.
مطهری نیز با استفاده از حق قانونی خود، جوابیه‌ای را برای این روزنامه نوشت. جوابیه‌ای که در حالی به صورت سانسورشده در این روزنامه منتشر شد که قانون مطبوعات مشخصا بر لزوم انتشار کامل جوابیه تاکید کرده است. ماده 23 قانون مطبوعات آورده است: «هرگاه در مطبوعات مطالبی مشتمل بر توهین یا افترا، یا خلاف واقع یا انتقاد نسبت به شخص مشاهده شود، ذی‌نفع حق دارد پاسخ آن را ظرف یک‌ماه کتبا برای همان نشریه بفرستد و نشریه مزبور موظف است آنگونه توضیحات و پاسخ‌ها را در یکی از دو‌شماره‌ای که پس از وصول پاسخ منتشر می‌شود، در همان صفحه و ستون با همان حروف که اصل مطلب منتشر شده است، مجانی به چاپ برساند، به شرط آنکه جواب از دوبرابر اصل تجاوز نکند و متضمن توهین و افترا به کسی نباشد.»
موضوع اما به همین‌جا ختم نشد غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه‌قضاییه جمهوری اسلامی روز گذشته و در جریان نشست خبری خود در پاسخ به پرسش خبرنگار رسانه‌ای نزدیک به طیف تندروتر جریان اصولگرایی، بر لزوم «ورود جدی هیات نظارت بر رفتار نمایندگان» به پرونده مطهری و سلحشوری تاکید کرد و گفت که «اگر اقدامی نشد یا موثر نبود دادسرا نسبت به اقدام قضایی پیگیری لازم را خواهد داشت.» اینکه منظور سخنگوی دستگاه قضا از «اقدام قضایی موثر» چیست، پرسشی است، بی‌پاسخ.
هرچند محمدجواد جمالی نوبندگانی، سخنگوی هیات نظارت بر رفتار نمایندگان روز گذشته اعلام کرد که از مطهری و سلحشوری شکایتی در این هیات مطرح نشده است. علی مطهری نیز در واکنش به اظهارات اسماعیلی در اظهاراتی که پانا آن را منتشر کرد، تاکید کرد که قوه‌قضاییه به‌جای بیان چنین مسائلی بهتر است به سوالات موجود پیرامون درگذشت سحر خدایاری پاسخ دهد و به اقناع افکار عمومی بپردازد. او همچنین گفت که «بهتر است قوه‌ قضاییه اگر قصور یا تقصیری در این قضیه متوجه اوست، بپذیرد و عذرخواهی کند.»
احمد مازنی، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی همچون مطهری در یادداشتی‌ که برای انتشار در اختیار «اعتماد» قرار داد، خواستار پاسخگویی به پرسش‌های بی‌پاسخ در این پرونده نزد افکار عمومی شده که در ادامه می‌خوانید.
رسانه ملی یا دادگاه صحرایی؟!
احمد مازنی
عضو اصلاح‌طلب کمیسیون فرهنگی مجلس
باتوجه به شائبه‌هایی که درپی درگذشت خانم سحر خدایاری، دختر فوتبالدوست ایرانی پیش آمده و فضای سیاسی، اجتماعی و رسانه‌ای کشور را تحت‌تاثیر قرار داده، لازم می‌دانم درمورد پرونده مربوط به خودسوزی ایشان چند نکته را یادآوری کنم:
مهم‌ترین مساله در این حادثه خودسوزی منجر به مرگ یک انسان است، چرا سحر اقدام به خودکشی می‌کند؟
ظاهر امر این است که ایشان به دلیل علاقه به تماشای مسابقه فوتبال تیم استقلال با ظاهر پسرانه به استادیوم می‌رود و توسط پلیس شناسایی و بالاخره سر و کارش به قوه قضاییه می‌افتد و در برابر دادسرای انقلاب اقدام به خودسوزی می‌کند.
به نظر من بسیاری از بحث‌ها در مورد این پرونده ناشی از عدم احساس مسوولیت و نوعی مغالطه است، اینکه در مراجعه به دادسرا چه کسی، چه حرفی به او زد، حکم صادر شد یا گفته شد اگر حکمی صادر شود چنین است، چه مشکلی را حل می‌کند؟
مساله این است که یکی از فرزندان ما در مواجهه با یک مساله اجتماعی که در زندگی شخصی او نیز تاثیر مخرب گذاشته دست به خودسوزی زد، این مساله اجتماعی هم مساله حضور زنان در ورزشگاه‌ها برای تماشای مسابقات ورزشی است. اینکه این دختر دارای بیماری روانی بوده یا نبوده مشکلی را حل نمی‌کند، اینکه حکم دادگاه صادر شده بود یا نبود البته اگر برای قوه قضاییه خیلی مهم است این قوه می‌تواند اطلاع‌رسانی کند که این پرونده در چه مرحله‌ای بوده و نیازی به برخورد تند و غیرحقوقی با مسوولان، نمایندگان مجلس و سلبریتی‌ها نبود، البته اقدام انسانی رییس‌محترم قوه در اعزام هیاتی برای تسلیت به خانواده متوفی کار قابل ستایشی است که به نظر من بقیه قوا هم باید با این خانواده اعلام همدردی کنند. از همه عجیب‌تر کار تلویزیون است، این رسانه نباید یک‌طرفه وارد این مساله می‌شد، رفتاری که بیشتر به دو قطبی کاذب و جنگ روانی در سطح جامعه دامن می‌زند، عملکرد بدخواهان نباید رسانه ملی را در دام آنها بیندازد. صداوسیما باید توجه داشته باشد این‌گونه مسائل اصلا مسائل جناحی نیست، بلکه ابعاد آن به‌مراتب فراتر از جناح‌های سیاسی است، به هیچ‌وجه به مصلحت جامعه و منافع ملی نیست که با یک مساله انسانی برخورد جناحی کند.
نکته مهم در کار تلویزیون این است که چند نفر آدم از یک طیف و دارای یک نظر با یک مجری همسو گردهم می‌آورد که با هم می‌برند و می‌دوزند، در این میان از افراد و مقامات مخالف نام می‌برند، تصویرشان را در طول برنامه به نمایش می‌گذارند و به افراد غایب توهین می‌کنند و خواستار برخورد و دستگیری‌شان می‌شوند... واقعا آدم مات و مبهوت می‌ماند. اینجا رسانه ملی است یا دادگاه صحرایی؟
راه درست این است که از صاحب‌نظران اجتماعی بی‌طرف و از اشخاص مطرح طرفین دعوت کنند و با مدیریت مجری متخصص، موضوع را بررسی و قضاوت نهایی را به افکار عمومی واگذار کنند.
اما صورت‌مساله در اینجا دو چیز است؛
1) خودسوزی یک دختر، خب باید به صورت مطالعه موردی بررسی شود این دختر برای چه دست به این‌ کار زد و از طرف دیگر وضعیت خودکشی در ایران بررسی و با سایر کشورها مقایسه و در سطح جامعه علل و ریشه‌های آن خشکانده شود. سال‌هاست که جلسات ویژه رسیدگی به آسیب‌های اجتماعی در حضور مقام معظم رهبری تشکیل می‌شود، معظم‌له روی این موضوع به عنوان یک ماموریت فرابخشی و فراسازمانی و به صورت کار مضاعف تاکید دارند و از مسوولان ذی‌ربط انتظار دارند گزارش عملکرد عادی‌شان را تحت این عنوان ارایه ندهند، خب چرا به‌جای دعوای حیدری نعمتی به آسیب‌های اجتماعی از جمله موضوع خودکشی رسیدگی عمیق نمی‌کنیم؟
2) مساله دیگر که سال‌هاست به عنوان مطالبه عمومی مطرح است، مساله حضور زنان در ورزشگاه‌هاست. از دولت خواستم توضیح دهد آیا با حضور زنان در ورزشگاه‌ها موافق است یا مخالف؟ گزارش‌ها حاکی از آن است که دولت با حضور زنان در ورزشگاه‌ها موافق است و بارها گفته که زیرساخت‌های لازم را برای حضور زنان فراهم کرده خب پس چه کسی موافق نیست؟
گفته می‌شود فتوای بعضی مراجع با حضور زنان در ورزشگاه‌ها موافق نیست، خب این فتاوا مورد احترام است اما فقط برای مقلدان محترم‌شان، در نظام اسلامی ضامن اسلامیت و مشروعیت قوانین را باید در قانون اساسی جست‌وجو کرد، ارکان نظام مانند ولایت ‌فقیه، مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و عنداللزوم اعضای مجمع تشخیص مصلحت فصل‌الخطاب قوانین و مقررات عمومی هستند، بنابراین در اولین فرصت ممکن مقامات مسوول ازجمله وزیر ورزش و جوانان و وزیر دادگستری را به مجلس احضار خواهیم کرد تا به سوال نمایندگان در مورد پرونده سحر خدایاری و موضوع حضور زنان در ورزشگاه‌ها پاسخ دهند.
فراموش نکنیم ما پیرو مکتب علی هستیم: «وقتی عده‌ای به زنی یهودی حمله و خلخال از پای او ربودند امیرالمومنین علی (ع) از این ماجرا بسیار غمین و در خطبه‌ای اصحاب خود را به‌خاطر این ماجرا مذمت کردند و فرمودند جا دارد مرد مسلمان از این غصه جان دهد.»
اتفاق تلخی که برای سحر خدایاری افتاده، به‌مراتب تلخ‌تر است. مراقب باشیم نمک بر زخم مردم نپاشیم...