بزرگنمايي:

ایران پرسمان -
هشدار کبک‌ها به انسان برای جدی‌ترگرفتن تغییرات اقلیمی
٥٩
٠
ایسنا / تغییرات اقلیمی و روند گرمایش زمین، یکی از مهم‌ترین معضلات پیش روی بشر است که نگرانی‌های زیادی را به وجود آورده است. محققان کشور، تأثیرات این پدیده را در 30 سال آینده، بر زیستگاه کبک دری به‌عنوان یکی از پرندگان بومی برخی مناطق کشور بررسی کرده‌اند.
در حال حاضر، تغییر اقلیم به‌عنوان یک نگرانی اصـلی در هنگـام تدوین برنامه‌ها و اولویت‌هـای حفاظـت از حیـات وحـش مـورد توجه است. بـر اسـاس شـواهد دیـرین‌شـناختی، جــابــه‌جــایی در پــراکنش جغرافیــایی بســیاری از گــروه‌هــای آرایه‌شناختی به‌عنوان یـک پاسـخ عمـومی در برابـر تغییـر اقلـیم شناخته می‌شود. همچنین، پیش‌بینی‌ها نشـان مـی‌دهنـد کـه پـراکنش جغرافیـایی گونـه‌هـای مختلـف گیـاهی و جـانوری در مقیاس‌های بزرگ و کوچک تحت تأثیر پدیـده تغییـر اقلـیم قـرار خواهد گرفت.
پرندگان به بیان متخصصان، نماینده مناسبی برای مطالعه پیامـدهای تغییـر اقلـیم در مقیاس‌های مکانی بزرگ به‌شـمار مـی‌رونـد. از سـوی دیگـر، تنوع پرنـدگان در هـر ناحیـه، نمایـه مناسـبی بـرای انعکـاس تنـوع آرایه‌های دیگر مانند حشرات و سایر مهـره‌داران اسـت. تغییر اقلـیم در طولانی‌مدت ممکـن اسـت جمعیـت‌هـای پرنـدگان را از طریـق عواملی مانند تغییر زیستگاه، تغییر در مراحل رشد و دسترسی آن‌ها بـه منابع غذایی مـورد تهدیـد قـرار دهـد.
در حال حاضر شرایط اقلیمی به‌سـرعت در حـال تغییـر اسـت. بنابراین، نه‌تنها دسـتیابی بـه داده‌هـای قابـل اتکـا دربـاره وضـعیت زیستی و حفاظتی گونه‌ها در شرایط امروزی ضروری اسـت، بلکـه استفاده از سناریوها و پیش‌بینی‌های قابل اطمینـان از آسـیب‌پـذیری گونه‌ها در شرایط آینده نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار اسـت.
توجه به این موضوع بااهمیت، گروهی از پژوهشگران دانشگاه شهرکرد، دانشگاه آزاد تبریز و دانشگاه تهران را بر آن داشته است که مطالعه‌ای را در خصوص آن انجام دهند. در این پژوهش، پیامدهای تغییـر اقلـیم تـا سـال 2050 بر پراکنش جغرافیایی پرنده‌ای موسوم به «کبـک دری» مورد بررسی قرار گرفته است.
در این تحقیق دانشگاهی، تعداد 81 موقعیت حضـور کبـک دری در طـول سال‌هـای مختلف با اسـتفاده از بررسـی‌هـای میـدانی و داده‌های کارشناسان حیات وحش از سراسر استان گردآوری شـد و وضعیت حضور و عدم حضور آن‌ها در منطقه مورد نظر در آینده، با استفاده از مدل‌های ریاضی مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌های این پژوهش پیش‌بینی می‌کنند که احتمالاً تغییر اقلیم تـا سال 2050 اثرات معنی‌دار و قابل‌توجهی بر پراکنش جغرافیـایی کبـک دری در استان چهارمحال‌وبختیاری به‌عنوان یکی از مهم‌ترین استان‌های کشور از این لحاظ، خواهد داشـت.
در این خصوص، محمدرضا اشرف‌زاده، محقق دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین دانشگاه شهرکرد و سایر همکارانش می‌گویند: «در پژوهش ما، بر اساس مدل اجماعی، در حـدود 20 درصـد از محدوده مورد مطالعه به‌عنوان زیستگاه به نسبت مطلـوب کبـک دری برآورد شد».
این محققان که نتایج تحقیقشان در مجله «بوم‌شناسی کاربردی» متعلق به دانشگاه صنعتی اصفهان منتشر شده است، اضافه می‌کنند: «در حال حاضر، حدود 73 درصد زیستگاه‌های مطلـوب کبک دری در محدوده مراتع کوهستانی خوب، متوسـط و یا فقیـر قرار گرفته‌اند. همچنین بــر اســاس یافتــه‌هــا، منــاطق حفاظت‌شده اسـتان تنها حـدود 12 درصـد از زیسـتگاه‌هـای مطلوب پیش‌بینی‌شده را پوشش می‌دهند».
این یافته‌های پژوهشی می‌توانند بـرای اتخـاذ رویکردهـای حفاظتی مناسـب‌تـر در گسـتره‌هـای حضـور کبـک دری در کشـور سودمند باشند و همچنین، به‌عنوان هشداری به ما برای توجه بیشتر به تبعات تغییر اقلیم عمل کنند.