بزرگنمايي:

ایران پرسمان -
سقوط لندن در دام واشنگتن
k ١.٦
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
شهاب شهسواری| دو روز بعد از توقیف نفتکش بریتانیایی در تنگه هرمز، واکنش‌ها به این اقدام همچنان ادامه دارد. محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان، جان بولتون، مشاور امنیت ملی ایالات متحده امریکا را متهم اصلی تنش‌های اخیر معرفی می‌کند و در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی توییتر می‌نویسد که این مقام امریکایی محرک اقدام‌های تنش‌زایی بود که به توقیف یک کشتی بریتانیایی در آب‌های نزدیک ایران منجر شد. تحلیلگران بریتانیایی با انتقاد از اقدام دولت بریتانیا در توقیف یک ابرنفتکش ایرانی در آب‌های جبل‌الطارق، این اقدام را «دام امریکا برای لندن» توصیف کرده‌اند و جرمی کوربین، رهبر اپوزیسیون بریتانیا نیز این رویدادها را محصول عملکرد دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا توصیف می‌کند و در برابر گروهی از سیاستمداران تندروی محافظه‌کار، از دولت بریتانیا به دلیل ناتوانی در واکنش قاطع نظامی به اقدام ایران انتقاد می‌کند. در برابر برخی رسانه‌های بریتانیایی در فضاسازی‌های خود علیه ایران احتمال مصادره امول ایران در بریتانیا و حتی ازسرگیری تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه تهران را مطرح کرده‌اند. محمدجواد ظریف - که عصر روز شنبه در مورد نفتکش توقیف شده بریتانیایی تلفنی با وزیرخارجه بریتانیا گفت‌وگو کرده ‌بود - تاکید کرده است که بریتانیا باید دست از همکاری با تروریسم اقتصادی امریکا بردارد.
تله بولتون برای لندن
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان روز یکشنبه در حساب کاربری توییتر خود نوشت: «بولتون که در فریب ترامپ و سوق دادن او به جنگِ قرن شکست خورده است و از آن بیم دارد که تیم «بی» او فرو بپاشد اکنون زهر خود را متوجه انگلیس کرده است به امید آنکه این کشور را به یک باتلاق بکشاند. فقط دوراندیشی و تدبیر می‌تواند چنین دسیسه‌هایی را ناکام بگذارد.» سایمون تیسدال، نویسنده روزنامه گاردین در واکنش به تهدید جرمی هانت در مورد «عواقب جدی» در واکنش به توقیف نفتکش بریتانیایی توسط ایران می‌نویسد: «تهدید کردن ایران به عواقب جدی، بدون آگاهی به نتایج چنین اقدامی، کورکورانه رقصیدن با آهنگ طبل جنگ بولتون است.» حمید بعیدی‌نژاد، سفیر جمهوری اسلامی ایران در لندن هم با انتشار پیامی در صفحه کاربری خود در توییتر هشدار می‌دهد که سیاست بریتانیا نباید گرفتار جناح‌های افراطی سیاسی این کشور شود. سفیر ایران در لندن تاکید کرد: «دولت انگلیس باید نیروهای سیاسی داخلی را که می‌خواهند تنش‌های موجود بین ایران و انگلستان را فراتر از موضوع کشتی‌ها دچار تنش کرده و بر این تنش‌ها بیفزایند، مهار کند. چنین چیزی در شرایط حساس فعلی در منطقه، خطرناک و غیرهوشمندانه است.»
جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر بریتانیا در اظهارنظری تنش جاری میان ایران و بریتانیا را محصول عملکرد و سیاست‌های واشنگتن عنوان کرده و گفته است: «پاره کردن برجام از سوی ترامپ، باعث تشدید تنش‌ها شد. از سرگیری مذاکرات تنها راه جلوگیری از جنگ در خلیج فارس است.» ریچارد بورگون، نماینده حزب کارگر در مجلس عوام و وزیر دادگستری دولت سایه تاکید کرده است: «بریتانیا نباید به نوچه امریکا در تنش با ایران تبدیل شود، چرا که در‌گیری با ایران تحت حمایت امریکا می‌تواند بسیار وحشتناک‌تر از جنگ عراق برای بریتانیا باشد.»
هفته‌نامه آبزرور در گزارشی تاکید می‌کند که بریتانیا در رویدادهای اخیر در خلیج فارس در دامی افتاده است که جان بولتون، مشاور امنیت ملی رییس‌جمهور امریکا برایش پهن کرده‌ بود. آبزرور در این مورد اشاره می‌کند: «جان بولتون در مسیر اجرای هوس‌هایش برای به زانو درآوردن ایران، هیچ اهمیتی نمی‌بیند که ممکن است به چه کسی آسیب برسد، حتی اگر زیان‌دهندگان این رویا متحدان نزدیکی همچون بریتانیا باشند. سیاستمداران محافظه‌کار بریتانیایی سرشان گرم انتخاب رهبر جدید حزب و رقابت برای قدرت بود و گرفتار برگزیت بودند که در دام امریکایی‌ها افتادند. عواقب اقدام به توقیف نفتکش گریس1 در جبل‌الطارق، به تدریج روشن می‌شود. هر چند پیوند رسمی میان دو رویداد برقرار نشده است، اما ایران قبلا گفته ‌بود که در برابر راهزنی جبل‌الطارق تلافی می‌کند؛ این هم انتقام آنها. بریتانیا به بحران بین‌المللی فرو می‌رود که کمترین آمادگی را برای آن ندارد. زمان‌بندی این اتفاق بدتر از این نمی‌توانست باشد. یک نخست‌وزیر بی‌تجربه - به احتمال زیاد بوریس جانسون - قرار است از این هفته اختیار شماره 10 داونینگ استریت را بر عهده بگیرد. بریتانیا در آستانه خروج بی‌برنامه از اتحادیه اروپا و بیگانه شدن با نزدیک‌ترین متحدان اروپایی‌اش است و البته روابطش با امریکا ترامپ هم به شکل منحصر به فردی دچار اخلال شده است.» اختلاف‌های سیاسی در لندن در حالی ادامه پیدا می‌کند که جلسه امنیتی کابینه بریتانیا مشهور به کبرا، بدون حضور نخست‌وزیر این کشور برگزار شد که ترجیح داده ‌بود تعطیلات آخر هفته آخرین هفته نخست‌وزیری‌اش را در اقامت‌گاه میدنهد به تفریح اختصاص دهد.
تحقیر بریتانیا
پایگاه اینترنتی ایندیپندنت بریتانیا در بخش پیام‌های وارده‌اش نامه‌ای را از یک شهروند بریتانیایی منتشر کرده است که می‌نویسد: «وزارت تجاوزکاری ما وقتی نفتکش ایرانی را توقیف می‌کرد با خودش در مورد واکنش ایران، چه فکر می‌کرد؟» یک مخاطب دیگر این روزنامه نوشته است: «با توجه به سابقه دو دهه‌ای ضعف ما در رویارویی با دیگران، چگونه یک نخست‌وزیر، اعضای کابینه و مدیران ارشد غیرسیاسی تصور می‌کردند که چنین رویایی ممکن است با چیزی جز تحقیر بریتانیا تمام شود؟» به نوشته روزنامه تلگراف یک منبع آگاه در مقر دولت بریتانیا به این روزنامه گفته است که مقام‌های دولت از اینکه «بریتانیا توان محافظت از خودش را ندارد، شرم‌زده شده‌اند.»
روز یکشنبه، پایگاه خبری کمپانی امنیت دریایی دریاد گلوبال با انتشار فایلی صوتی، مدعی شد که به بخشی از گفت‌وگوهای گارد ساحلی ایران با نفتکش بریتانیا استنا ایمپرو و ناوشکن نظامی اچ‌ام‌اس مونتروس بریتانیا دست یافته است. به نوشته خبرگزاری فارس بر اساس محتویات این فایل صوتی 30 ثانیه‌ای، روایت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مورد دخالت یک ناوچه نظامی بریتانیایی در توقیف نفتکش متخلف این کشور برملا شده است. گروهی از سیاستمداران بریتانیایی به دولت این کشور اعتراض کرده‌اند که چرا این کشور پیشنهاد دولت امریکا برای پیوستن به ائتلاف ضدایرانی امریکا در خلیج فارس را نپذیرفته است یا به اندازه کافی از کشتی‌هایش در منطقه محافظت نمی‌کند. یان دانکن اسمیت، سیاستمدار حزب محافظه‌کار ناتوانی بریتانیا در اسکورت نظامی این نفتکش را «یک شکست عظیم» توصیف کرده است و از دولت به دلیل نپذیرفتن پیشنهاد امریکا برای تشکیل ائتلاف نظامی علیه ایران در خاورمیانه انتقاد کرده است. توبیاس الوود، وزیر دفاع بریتانیا در واکنش به این اظهارات تاکید می‌کند: «امکان اسکورت کردن تک‌تک کشتی‌های بریتانیایی وجود ندارد و این غلط است که بگوییم دولت اقدامات کافی انجام نداده است.»
فضاسازی برای تحریم
همزمان رسانه‌های محافظه‌کار بریتانیایی به فضاسازی علیه ایران پرداخته‌اند و بدون اشاره به توقیف غیرقانونی ابرنفتکش ایرانی توسط نظامیان بریتانیایی، ادعا کرده‌اند بریتانیا قصد دارد ایران را تحریم کند. روزنامه تلگراف در گزارشی پیشنهاد داده است تا وزارت خارجه بریتانیا تحت صدارت جرمی هانت، نامزد رهبری حزب محافظه‌کار تحریم‌های هسته‌ای سازمان ملل متحد علیه ایران را از سر بگیرد. این گزارش بلافاصله بعد از نامه دولت بریتانیا به شورای امنیت سازمان ملل متحد اتفاق می‌افتد. بریتانیا در نامه‌ای به سازمان ملل، اقدام ایران را «تهدید ناوبری در گذرگاه‌های بین‌المللی» توصیف کرده است. ساندی تلگراف در گزارشی می‌نویسد: «تصور می‌شود بخشی از بسته پیشنهادی وزارت خارجه بریتانیا برای اقدام متقابل علیه ایران، شامل اقدامات دیپلماتیک و اقتصادی از جمله مسدود کردن اموال ایران در بریتانیا و هماهنگی با متحدان علیه ایران در سازمان ملل متحد باشد.» این روزنامه همچنین گمانه‌زنی کرده است که ممکن است بریتانیا اتحادیه اروپا و سازمان ملل متحد را برای بازگرداندن تحریم‌های پیشین این دو نهاد که بر اساس برجام لغو شده‌اند، قانع کند. توبیاس الوود، وزیر دفاع بریتانیا به شبکه خبری اسکای نیوز گفته است: «تحریم یکی از گزینه‌هایی است که در واکنش به این مساله در نظر داریم.» روزنامه تلگراف همچنین در واکنش به اظهارات جرمی کوربین، رهبر حزب کارگر از وزیر خارجه بریتانیا نقل قول می‌کند که «اقدام جبل‌الطارق در توقیف نفتکش ایرانی، هیچ ارتباطی با دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا ندارد.»
انزوای لندن
روزنامه تلگراف در گزارش خود از واکنش‌ها به توقیف نفتکش بریتانیایی ادعا می‌کند که مقام‌های بریتانیایی از دولت ایالات متحده امریکا خواسته‌اند تا برای جلوگیری از تشدید تنش‌ها در موضوع توقیف نفتکش بریتانیایی، از هرگونه اظهارنظر تحریک‌کننده خودداری کنند. پایگاه خبری بی‌بی‌سی می‌نویسد: «فرانسه و آلمان، فقط به اظهار حمایت لفظی بسنده کرده‌اند و ترامپ گفته است که مانند یک متحد کنار بریتانیا خواهد ماند. اما اتحادیه اروپا و امریکا در حال حاضر به ‌شدت در مورد سرنوشت برجام با یکدیگر اختلاف دارند و بسیاری از پایتخت‌های اروپایی اقدامات امریکا را در راستای اجرای نقشه تغییر حکومت در ایران می‌پندارند.» آبزرور در گزارش خود می‌نویسد: «واکنش‌ها به این اقدام بیش از هر زمان دیگر انزوا و آسیب‌پذیر نظامی و اقتصادی بریتانیا را آشکار کرد. درخواست جرمی هانت از جامعه بین‌المللی برای حمایت از بریتانیا، به جز فرانسه و آلمان، جای دیگری گوش شنوا نداشت. چین و ژاپن و دیگر کشورهای جهان که به ‌شدت به نفت خلیج فارس وابسته هستند، هیچ نشانه‌ای از کمک نشان ندادند و برنامه ادعایی امریکا برای ایجاد یک ائتلاف نظامی در خلیج فارس برای حمایت از کشتی‌های تجاری، آنچنان خریداری نداشته است.» تاکنون دولت‌های فرانسه و آلمان و سخنگوی پیمان آتلانتیک شمالی در حمایت از لندن در مورد توقیف نفتکش بریتانیایی ابراز نگرانی کرده‌اند. در بیانیه منتشر شده از سوی ناتو آمده است: «ناتو از تمام اقدامات دیپلماتیک برای حل این مشکل استقبال می‌کند. تمام متحدان از فعالیت‌های ثبات‌زدای ایران نگران هستند.» هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان در اظهاراتی از ایران خواسته است تا راه مذاکره را باز نگه دارد و تاکید کرد: «به دیپلماسی هوشمندانه نیاز است تا کانال مذاکره باز نگه داشته شود و راهی برای ایجاد اعتماد پیدا شود. در صورتی که دیپلماسی شکست بخورد و یک درگیری نظامی رخ دهد، هیچکس پیروز نخواهد بود بلکه [این وضعیت] فقط بازنده دارد.»