بزرگنمايي:

ایران پرسمان - صبح نو /متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
روز گذشته خبر رسمی تأیید صلاحیت هفت نفر از داوطلبان نامزدی ریاست جمهوری منتشر شد و موجی از واکنش‌ها را برانگیخت. برخی این فهرست را مغایر با اصل مشارکت حداکثری دانستند و برخی دیگر چنین اظهار داشتند که اقدام شورای نگهبان طبق مُّر قانون، شجاعانه و قابل دفاع است. وقتی لیست نامزدهای تأیید صلاحیت شده به‌طور رسمی روز گذشته بیرون آمد، واکنش‌های زیادی به‌دنبال آن سرازیر شد. در لیست مزبور، خبری از چهره‌های نامدار نظیر علی لاریجانی، اسحاق جهانگیری و مسعود پزشکیان نبود و همین امر، اعتراض بسیاری را به‌دنبال داشت. هر چند علی لاریجانی، مسعود پزشکیان و اسحاق جهانگیری با انتشار بیانیه‌هایی رسما اعلام کردند که اعتراضی به نظر شورای نگهبان ندارند و به آن تمکین می‌کنند، لیکن برخی چهره‌ها خاصه فعالان اصلاح‌طلب، علیه این لیست موضع گرفتند و آن را مغایر مطالبه رهبری مبنی بر مشارکت حداکثری در انتخابات دانستند. با این حال، بعضی دیگر موضعی متفاوت اتخاذ و ردصلاحیت ها را مطابق مُّر قانون و اقدامی شجاعانه از سوی شورای نگهبان، تعبیر کردند.
در این بین، حتی شنیده شد که حسن روحانی، رییس‌جمهوری در نامه‌ای خطاب به رهبر انقلاب از ایشان برای اعمال برخی تغییرات در لیست شورای نگهبان، استمداد طلبیده است. شنیده‌ای که علی ربیعی، سخنگوی دولت نیز تلویحا آن را تأیید و تصریح کرد: «آقای رییس‌جمهور معمولا در موارد مهم نامه‌نگاری می‌کنند». حتی شنیده شد که روحانی در دستور مستقیم به رحمانی‌فضلی، وزارت کشور را تا زمان به ثمررسیدن لابی‌ها و رایزنی‌های پشت پرده، از اعلام رسمی اسامی واصله از سوی شورای نگهبان، منع کرده است.در این بین، واکنش سیدابراهیم رئیسی یکی از نامزدهای تاییدصلاحیت شده نیز در نوع خود جالب توجه بود. او در گفت‌وگوی غیررسمی با برخی فعالان رسانه که دیروز تصویر کوتاهی از آن بیرون آمد، وعده داد که برای رقابتی و مشارکتی شدن فضای انتخابات، مشغول رایزنی با مقامات است.
 فارغ از همه این داستان‌ها، در این گزارش قصد داریم به سابقه نامزدهای تاییدصلاحیت شده و حواشی رخ داده پیرامون آن‌ها بپردازیم. علاوه بر این، در گفت‌وگو با برخی تحلیلگران به این سؤال مهم پاسخ می‌دهیم که صحنه انتخابات‌1400 چگونه شکل خواهد گرفت و واکنش اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان به اتفاقات رخ داده اخیر، چیست؟
ابراهیم رئیسی؛ مرد اول نظرسنجی‌ها
سیدابراهیم رئیسی، رییس کنونی قوه‌قضاییه برای دومین‌بار است که در بین کاندیداهای نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری قرار می‌گیرد. رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری سال‌96 در دوقطبی با حسن روحانی، موفق به کسب قریب 16‌میلیون رأی شد؛ اتفاقی که به زعم بسیاری از ناظران موفقیتی قابل توجه برای او و جریان انقلابی بود. رئیسی پیش از ریاست دستگاه قضا، عهده‌دار مسوولیت‌هایی همچون تولیت آستان قدس رضوی، دادستانی کل کشور، معاونت اول قوه‌قضاییه و سازمان بازرسی کل کشور بود. رئیسی که هم‌اکنون عضو حقیقی و حقوقی مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده و نایب رییس مجلس خبرگان رهبری است، پیش از ظهر آخرین روز ثبت‌نام انتخابات‌ ریاست‌جمهوری به وزارت کشور رفت. اگرچه از یکی، دو ماه پیش گمانه‌زنی‌ها و دعوت‌های بسیاری برای حضور رئیسی در انتخابات ریاست‌جمهوری از سوی رسانه‌ها و گروه‌های سیاسی صورت گرفت، اما خبر قطعی کاندیداتوری وی دو روز پیش از ثبت‌نام منتشر شد.
 رئیسی در نطق پس از ثبت‌نام در انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کرد که مستقل وارد انتخابات شده است. رئیسی در نظرسنجی‌های مردمی که توسط مراکز معتبر افکارسنجی انجام می‌شود، تا الان وضعیت بسیار خوبی داشته است. در آخرین نظرسنجی‌ای که روز گذشته خبرگزاری فارس به نقل از یک مرکز معتبر تا تاریخ سوم خرداد منتشر کرد، رئیسی با 72.5‌درصد در جایگاه اول قرار دارد.
جلیلی؛ دومین تجربه کاندیداتوری
سعید جلیلی، دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی همچون سیدابراهیم رئیسی و محسن مهرعلیزاده برای دومین‌بار در جمع کاندیداهای نهایی انتخابات ریاست‌جمهوری حضور دارد. او در سال نودودو نیز کاندیدا بود که با 4‌میلیون و 168‌هزار رأی (36/11 درصد) نفر سوم شد. برخی تحلیلگران بر این باورند که جلیلی با آمادگی فراوانی وارد عرصه انتخابات شده و قصد کناره گیری ندارد.
 جلیلی که یکی از دو نماینده رهبر انقلاب در شورای عالی امنیت ملی و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام است، اگرچه تا پیش از ثبت‌نام گمانه‌زنی‌هایی در خصوص حضور او مطرح می‌شد اما وی هیچگاه این موضوع را نه تأیید و نه رد کرد. با این حال پیش از اعلام صلاحیت‌ها برخی از جمله شخص لاریجانی، جلیلی را یار کمکی ابراهیم رئیسی قلمداد می‌کردند. اکنون باید دید با ردصلاحیت علی لاریجانی، نوع کنشگری جلیلی چگونه خواهد شد. به‌نظر می‌رسد که او تا پایان رقابت‌ها در صحنه می‌ماند.
محسن رضایی، رقابت دوباره
محسن رضایی، دبیر کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام با شصت و هفت سال سن، مسن‌ترین کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری‌1400 است. محسن رضایی عمدتا با بحث درباره موضوعات اقتصادی شناخته می‌شود و گفتمان او عمدتا حول رفع مشکلات اقتصادی و اصلاح ساختارهای اقتصادی چرخش دارد. رضایی در سال‌های‌84، 88 و 92 نیز در جمع کاندیداهای نهایی انتخابات قرار گرفت اما در سال‌84 
پیش از برگزاری انتخابات انصراف داد و در سال‌های‌88 و 92 به ترتیب با 681‌هزار (1/73‌درصد) و 3‌میلیون و 884‌هزار رأی (59‌درصد) سوم و چهارم شد. رضایی هم که در روز آخر ثبت‌نام کرد، پس از ثبت‌نام در واکنش به نطق‌های لاریجانی و جهانگیری گفت: اقتصاد پادگان یا دادگاه نیست اما جای فلسفه‌بافی هم نیست. اقتصاد از فلسفه‌بافی آسیب جدی دیده است؛ اقتصاد یک علم است اما متاسفانه برخی علم اقتصادی ندارند. بسیاری از افرادی که اینجا آمدند تراژدی همراه با اجرای یک نمایشنامه کمدی بودند. 
یکی از موارد پیش آمده درباره محسن رضایی طی روزهای اخیر، بحث درباره سلامت جسمی او بود و بعضی اخبار از این حکایت داشتند که صلاحیت محسن رضایی شاید به همین خاطر توسط شورای نگهبان، رد شود. تیم رسانه‌ای محسن رضایی چندی پیش تصاویری از پا به توپ شدن او در زمین فوتبال منتشر کرد تا بدین طریق، به شائبه‌ها درباره سلامتی رضایی پاسخ بدهد.
زاکانی، پدیده‌ای در تأیید صلاحیت‌ها
علیرضا زاکانی، رییس مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نیز در آخرین روز از ثبت‌نام انتخابات ریاست‌جمهوری به وزارت کشور رفت و داوطلب کاندیداتوری انتخابات شد. زاکانی در حالی در این دوره صلاحیتش تأیید شد که در سال‌های‌92 و 96 نیز در انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده بود اما صلاحیتش در آن دو دوره، احراز نشد. رد صلاحیت زاکانی در دو انتخابات قبلی ریاست جمهوری، تایید او را تبدیل به پدیده انتخابات کرده‌است. زاکانی 13‌سال سابقه نمایندگی مجلس و یک سال ریاست بر مرکز پژوهش‌های مجلس را دارد. زاکانی که پیشتر رییس سازمان بسیج دانشجویی کشور نیز بوده، از جمله چهره‌های منتقد روند مذاکرات منتهی به برجام بود و با این سابقه در مجلس نهم، ریاست کمیسیون ویژه بررسی برجام را به عهده گرفت.
قاضی‌زاده‌هاشمی، پدیده دوم تأیید صلاحیت‌ها
امیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی، جوان‌ترین کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری‌1400 است. او 13سال سابقه نمایندگی مجلس و یک سال سابقه نایب‌رییسی مجلس یازدهم را دارد. او که در فروردین‌ماه امسال اعلام کاندیداتوری کرد و در روز دوم ثبت‌نام‌ها به وزارت کشور رفت، گفته می‌شود از یک سال پیش در حال تدوین برنامه برای ریاست‌جمهوری است. تأیید صلاحیت قاضی‌زاده‌هاشمی نیز مانند زاکانی، علامت سؤال‌های زیادی را در اذهان منتقدان ایجاد کرده است.
مهرعلیزاده، اصلاح‌طلبی که اصلاح‌طلبان دوستش ندارند
محسن مهرعلیزاده با اینکه از مدیران ارشد دولت اصلاحات بوده لیکن اصلاح‌طلبان به‌خصوص بخش رادیکال آن‌ها نگاه مثبتی به او ندارند. یکی از دلایل تشکیک اصلاح‌طلبان در هویت سیاسی مهرعلیزاده شاید به حضور در انتخابات ریاست جمهوری سال‌84 و شکستن آرای جبهه اصلاحات بازگردد. مهرعلیزاده پیش از این در سال‌84 برای کاندیداتوری در انتخابات دوره هشتم ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرده بود. در آن دوره با وجود اینکه صلاحیت وی و مصطفی معین از سوی شورای نگهبان احراز نشد، اما به موجب حکم رهبر انقلاب به جرگه نامزدهای تأیید صلاحیت شده افزوده شد. با وجود نگاه منفی و خنثی اصلاح‌طلبان به مهرعلیزاده، او در دولت اول خاتمی استاندار خراسان و در دولت دوم او رییس سازمان تربیت بدنی بود. با آغاز دولت دوازدهم، مهرعلیزاده از سوی دولت روحانی به‌عنوان استاندار اصفهان انتخاب شد. عضو فعلی هیات مدیره سازمان منطقه آزاد کیش، در ابتدای دولت دوازدهم به‌عنوان استاندار اصفهان انتخاب شد اما تنها یک سال بعد به موجب اینکه مشمول قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان می‌شد، مجبور شد تا از سمت خود استعفا دهد.او البته در توئیتی سعی کرده که حمایت اصلاح‌طلبان رادیکال را جذب کند.
همتی، ایجادگر وضع موجود بازار ارز در میان نامزدهای نهایی
تأیید صلاحیت عبدالناصر همتی که در سال‌97 و پس از سیف، رییس کل بانک مرکزی شد نیز در نوع خود سؤالات زیادی را ایجاد کرد. منتقدین روند احراز صلاحیت‌ها، بر این باورند که چرا صلاحیت کسی که در تنظیم بازار ارز کارنامه مناسبی نداشته باید برای ریاست جمهوری تأیید شود. در کارنامه همتی، ریاست بیمه مرکزی ایران، مدیرعاملی بانک‌های ملی و سینا و معاونت صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به چشم می‌خورد. در ادامه و در گفت‌وگو با عباس سلیمی نمین و ناصر ایمانی، دو کارشناس و تحلیلگر مسائل سیاسی، به این سوال پاسخ دادیم که لیست هفت نفره چه تاثیری روی نوع کنشگری انتخاباتی اصولگرایان و اصلاح طلبان خواهد گذاشت. سلیمی نمین بر این اعتقاد است که این لیست، باعث بروز بی انگیزگی در میان طرفداران برای تشریح و تبیین ویژگی نامزدهای مورد نظر خود خواهد شد. ایمانی نیز بر این باور است که اصلاح طلبان دچار سکوت انتخاباتی خواهند شد.