بزرگنمايي:

ایران پرسمان -
دست خالی میانجی‌ها
k ٣.٨
٠
صبح نو / متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
شینزو آبه که با هدف میانجیگری میان ایران و آمریکا به تهران سفر کرده بود، پس از دیداری دوروزه از کشورمان و شکست در عملیاتی‌کردن هدف مزبور، روز پنجشنبه ناامیدانه به کشورش بازگشت. این شکست معنادار، اکنون توپ را در زمین آمریکایی‌ها قرار داده است.
آبه در اندیشه ریش‌سفیدی
در هفته‌های اخیر که موضوع سفر نخست‌وزیر ژاپن به ایران داغ شده بود، رسانه‌های مختلف از نقش میانجیگرانه این کشور برای حل‌وفصل تنش‌های بین تهران و واشنگتن تحلیل‌های بسیاری عرضه کردند. البته، چنین تحلیل‌های را برخی رسانه‌های کشور ژاپن رد کردند. روزنامه «صبح‌نو» در شماره چهارشنبه 22خرداد خود، همزمان با سفر نخست‌وزیر ژاپن به کشورمان، در گزارشی هدف آبه از سفر به ایران را در وهله اول، تأمین منافع ژاپن در ایران و منطقه غرب آسیا عنوان کرد.
در آن گزارش اشاره شد ترس از به‌خطرافتادن میدان‌های انرژی غرب آسیا به‌دلیل شیوع بی‌ثباتی‌های سیاسی، انگیزه اصلی آبه برای سفر به ایران و رایزنی با مقام‌های کشورمان بوده است. افزون‌براین، اهداف بلندپروازانه آبه به‌عنوان سکاندار یکی از سه اقتصاد برتر دنیا به‌منظور بیرون‌آوردن ژاپن از لاک انزوا و افزایش حوزه نفوذ این کشور در ژئوپلتیک‌های مختلف ازجمله حوزه حیاتی خاورمیانه، دلیل دیگر عزیمت تاریخی آبه به ایران ارزیابی شد.
این در حالی است که مقام‌های کشورمان از وزیر خارجه گرفته تا دیگر چهره‌ها نیز بارهاوبارها تصریح کردند رابطه میان تهران و واشنگتن به عنصر میانجی نیازی ندارد. آبه روز چهارشنبه هفته گذشته برای دیدار با مقام‌های کشورمان پای به تهران گذاشت. او بسیار امیدوار بود آنچه در ذهن به‌عنوان ایفای نقش واسطه و ریش‌سفید دارد، بتواند قدم‌به‌قدم اجرایی کند. نخست‌وزیر ژاپن حتی در کنفرانس مشترک مطبوعاتی خود با دکترروحانی، رییس‌جمهوری کشورمان، از لزوم جلوگیری از بروز جنگ و تنش در منطقه غرب آسیا سخن گفت. او اظهار کرد: «توسعه صلح و ثبات در منطقه، نه‌تنها به‌نفع رونق آن، بلکه به‌نفع رونق جهان خواهد بود. برای استقرار صلح و ثبات در خاورمیانه باید ایران نقش سازنده خود را ایفا کند. در مذاکرات امروز به‌منظور چگونگی کاهش تنش‌ها و برقراری صلح و ثبات در منطقه، با رییس‌جمهوری و مسوولان ایرانی گفت‌وگو کردیم».
نامه وانشده، پس فرستاده شد
آبه پس از دیدارش با رییس‌جمهوری، به دیدار آیت‌الله خامنه‌ای رهبر انقلاب رفت. آبه در این دیدار قصد داشت ضمن تأکید مجدد بر پیام‌های پیشین ترامپ که خواستار مذاکره با ایران شده بود، رسما از رهبری برای مخابره به رییس‌جمهوری آمریکا پیامی بگیرد. با‌این‌حال، آیت‌الله خامنه‌ای در اظهاراتی، هرگونه مذاکره میان ایران و آمریکا را مردود دانستند و حتی به صراحت اعلام کردند: «من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمی‌دانم». ایشان خطاب به آبه تصریح کردند: «ما در حسن‌نیت و جدی‌بودن شما تردیدی نداریم؛ اما درباره آنچه از رییس‌جمهوری آمریکا نقل کردید، من شخص ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی نمی‌دانم و هیچ پاسخی هم به او ندارم و نخواهم داد».
دست خالی میانجی‌ها
یکی از موضوعات مهمی که در مسأله میانجی‌ها باید مدنظر قرار گیرد، این است که عناصر واسطه‌گر در یک ماه گذشته، از عمان و قطر گرفته تا عراق، هیچ‌یک طرح و ایده خاص و مَطمَح‌نظری برای ارائه به ایران نداشتند. این امر به‌ویژه در عملکرد ژاپن، چشمگیرتر و عیان‌تر بوده است؛ به‌گونه‌ای که تنها قصد آبه از سفر به ایران، در مأموریتِ گرفتن پیام از رهبری انقلاب برای ترامپ خلاصه شد. این در حالی است که دست مقام‌های این کشور برای تقدیم طرح دندان‌گیر به‌منظور جلب توجه ایرانی‌ها خالی بود. در‌این‌باره آقای حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی رییس‌جمهوری، پس از پایان سفر آبه به ایران، در توییتی نوشت: «کسی که با دست پر می‌آید، با دست خالی بازنمی‌گردد. کسی که با دست خالی می‌آید، با دست پر بازنمی‌گردد. نیت خوب لازم است، ولی کافی نیست».
سفری با یک مأموریت
آبه که فقط برای گرفتنِ پیام مثبت از مقام‌های ایرانی، به‌ویژه رهبری انقلاب، به کشورمان سفر کرده بود، مشخصا در رسیدن به این هدف ناکام ماند. آبه حتی در دیدارهایش با دکترروحانی و دکترظریف نیز به هیچ توافقی دست نیافت. بر‌همین‌اساس، سفر نخست‌وزیر ژاپن به ایران به‌قدری با کارویژه‌ای تک‌سویه تعریف شده بود که در جنب و حاشیه این سفر، هیچ معاهده دوجانبه همکاری میان ایران و ژاپن امضا نشد.
آماده مذاکره نیستیم
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا که در هفته‌های گذشته آمادگی و علاقه کاملش برای مذاکره با ایران را اعلام کرده بود، پس از شکست مأموریت ویژه آبه در تهران، در توییتی تأکید کرد نه او و نه ایران، هیچ‌یک برای گفت‌وگو و مذاکره آماده نیستند. او نوشت: «از شینزو آبه برای سفر به تهران و دیدار با آیت‌الله علی خامنه‌ای تشکر می‌کنم؛ اما شخصا احساس می‌کنم هنوز حتی فکرکردن به رسیدن به توافق خیلی زود است. آن‌ها (ایران) آماده نیستند، ما هم نیستیم».
توپ در زمین آمریکا
آب پاکی‌ای که مقام‌های کشورمان روی دست آبه ریختند، توپ سیاست‌ورزی را بیش‌از‌پیش در زمین آمریکا قرار داده است. آمریکا باید تصمیم عاجلی بگیرد. آن‌ها یا باید همان‌طورکه مسوولان بلندپایه کشورمان همیشه اعلام کرده‌اند، به تعهدات برجامی خود بازگردند یا آن‌طورکه خواسته و میل «تیم B» می‌خواهد، آتش جنگ دیگری را در منطقه شعله‌ور کنند. هرچند روز گذشته اِرل براون، سخنگوی نیروهای ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در غرب آسیا (سنتکام)، در اظهاراتی اعلام کرد جنگ علیه ایران به‌نفع این کشور نیست. او تأکید کرد: «جنگ با ایران در جهت منافع استراتژیک آمریکا یا جامعه بین‌المللی نیست».