بزرگنمايي:

خيلي از ما بارها و بارها جمله هايي مانند «بعد از ازدواج درست مي شه»، «بعد از بچه دارشدن عوض مي شه»، «تعهد مي دهم که ديگه اين کار را نکنم»، «قول شرف مي دهم که از الان خودمو تغيير بدهم» را از مردها و زن ها شنيده ايم...

اين جمله ها نشان مي دهد که در واقع آنها مي خواهند يک شبه خود را تغيير دهند يا قصد دارند طرف مقابل را متحول کنند، اما تغيير و اصلاح بنيادي آدم ها، آن هم در يک زمان کوتاه، غيرممکن است و به زمان، اراده، تلاش و گاهي مشاوره با متخصص نياز دارد.

اگر در زندگي مشترک به برخي تفاوت هاي بنيادي همسران بي توجهي شود، زندگي به مشکل مي خورد. در «ازدواج و سلامت جنسي» اين هفته به مواردي از اين تفاوت ها مي پردازيم.

آنچه در ادامه مي خوانيد، گزيده اي از شايع ترين شکايت زوج ها از يکديگر است که در تصميم گيري براي ادامه زندگي مشترک يا جداشدن بسيار مهم هستند و به بررسي دقيق و مداخله يک خانواده درمانگر و حتي گاهي درمان دارويي نياز دارند. البته بسياري از اين اختلال ها با مشاوره دقيق پيش از ازدواج قابل تشخيص و پيشگيري هستند بنابراين اصلاح يا تغيير زوج ها بعد از ازدواج، يک باور فرهنگي نادرست است.

1. بي توجهي به تفاوت هاي فرهنگي


يکي از مهم ترين تفاوت هاي زوج ها، تفاوت فرهنگي است. همان چيزي که اغلب در شروع زندگي ناديده گرفته مي شود و خيلي ها با جمله کليشه اي «من که نمي خواهم با خانواده او ازدواج کنم، مهم خودشه» سعي در بي اهميت جلوه دادن اين موضوع مهم دارند اما هر فردي سال ها در همين خانواده رشد کرده و زندگي او بدون خانواده امکان پذير نيست. فرهنگ هر کسي در تار و پود شخصيتي وي تنيده شده و در طول سال ها شکل گرفته است و به سادگي تغيير نمي کند. اين موضوع به خصوص هنگاهي که طرفين در نوع پوشش و حجاب، اعتقادها و نحوه رفتار و صحبت با جنس مخالف اختلاف نظر دارند، دردسرساز مي شود.

2.بي توجهي به تفاوت در شيوه بيان احساسات و عقايد

گاهي زن و شوهر در بيان عقايد و احساسات خود بسيار متفاوت هستند و روش هاي خاص خودشان را دارند که ممکن است به وسيله طرف مقابل درک نشود. مثلا اگر يکي از زوج ها، اهل صحبت و بيان احساسات باشد و ديگري توانايي اين کار را نداشته باشد، ممکن است متهم به سردي و بي احساسي شود که آغاز بسياري از مشکلات ارتباطي و عاطفي است. نوع صحبت و چگونگي بيان احساسات به خصوصيات شخصيتي هر فرد بستگي دارد و اين خصيصه به راحتي تغيير نمي کند.

3. دهن بين بودن

دهن بين بودن خصلتي است که ممکن است در برخي از افراد و در شرايط خاصي بروز کند يا به شکل يک رفتار تکرارشونده و ثابت درآيد. تلقين پذير بودن يا به اصطلاح «دهن بين» بودن بيشتر به خانم ها نسبت داده مي شود اما در آقايان هم اين ويژگي وجود دارد. اين خصلت گاهي به دليل علاقه، احترام يا وابستگي بيش از حد زن يا شوهر به يکي از اعضاي خانواده شان به وجود مي آيد. وابستگي بيش از حد به والدين به خصوص در آقايان، گاهي با بي مسووليتي، نداشتن قدرت تصميم گيري و اعتمادبه نفس پايين همراه مي شود و به همسر حس ناامني مي دهد. اين رفتار مي تواند ناشي از خصوصيات «شخصيت وابسته» باشد البته در اختلال شخصيتي نمايشگر (هيستريونيک) هم ديده مي شود.

4. خيانت به همسر

خيانت و رابطه خارج از ازدواج، بحث هاي زيادي در مورد ادامه زندگي مشترک يا طلاق را برمي انگيزد، رابطه زناشويي را با چالش بسيار بزرگي روبرو مي کند و حتما نياز به مداخله مشاور خانواده درمانگر دارد. گاهي يکي از طرفين با وجود کشمکش هاي فراوان و قول ها و تعهدهاي بسيار، باز هم اقدام به خيانت مي کند. در اين موارد بررسي دقيق از نظر ابتلا به اختلال شخصيت، به خصوص شخصيت نمايشي يا ضداجتماعي، ضروري است. يکي از خصوصيات اصلي اين افراد، تنوع طلبي است. البته اين کار مي تواند اختلال دوقطبي يا سوءمصرف مواد روانگردان (به خصوص محرک ها) هم باشد ولي تشخيص برعهده متخصص است.

5. دروغگويي

يکي از شکايت هاي مهم و اصلي، دروغگوبودن يکي از طرفين است. گاهي دروغ به مواردي خاص و با دلايل خاص محدود است اما اگر به صورت عادت درآيد، مي تواند نشانه اي از اختلال شخصيت ضداجتماعي باشد که احتمال مي رود با اعمال ضد قانون هم توام شود. اعتياد به موادمخدر و الکل نيز در اين شخصيت ها بيشتر ديده مي شود و درمان را سخت تر مي کند.


6. پرخاشگري

پرخاشگري يکي از انواع نسبتا رايج اختلالات رفتاري محسوب مي شود که مي تواند کلامي يا جسمي باشد و در هر دو جنس (زنان و مردان) نيز ديده مي شود اما معمولا پرخاشگري در مردان شديدتر است. بعضي از افراد مهارت کنترل خشم خود را ندارند. البته معمولا اين مشکل با آموزش هايي حل مي شود اما گاهي نيز علت آن «اختلال کنترل تکانه» است که با توجه به بروز پرخاشگري هاي بسيار شديد، به درمان دارويي نياز دارد. سوءمصرف مواد روانگردان و به خصوص انواع محرک ها (مانند متامفتامين يا شيشه)، ابتلا به برخي از انواع اختلال شخصيت (مانند شخصيت هاي ضداجتماعي و مرزي) و همين طور ابتلا به برخي از انواع اختلال خلق (به ويژه افسردگي شيدايي يا اختلال دوقطبي) از دلايل مهم پرخاشگري هستند که با قول و تعهد برطرف نمي شود و به تشخيص و درمان نياز دارند.

7 خسيس بودن

خساست همسر شکايتي است که معمولا بيشتر خانم ها مطرح مي کنند و در مقابل، ولخرج بودن گله اي است که برخي آقايان از خانم هايشان دارند. جدا از تفاوت هاي فرهنگي و ميزان توانايي فرد در مديريت اقتصادي، شخصيت فرد هم در اين امر بسيار مهم است. خسيس بودن يا مقتصد بودن بيش از حد، از خصوصيات مهم شخصيت وسواسي است و ولخرجي هم از ويژگي هاي شخصيت نمايشگر (هيستريونيک) و مرزي (بوردرلاين) يا مرحله شيدايي (ماني) يا نيمه شيدايي «اختلال دوقطبي».

8 شک به همسر

شکاک بودن و سوءظن درهر دو جنس ديده مي شود. گاهي سوءظن غيرطبيعي است و از ابتداي زندگي مشترک آغاز مي شود. سوءظن در مردان ممکن است نشانه اي از اختلال شخصيتي پارانوييد باشد ولي اگر مردي به تازگي دچار سوءظن شده باشد، احتمال دارد ماده محرکي مانند آمفتامين (شيشه) مصرف کرده باشد. در زنان نيز اگر سوءظن فراتر از يک حسادت زنانه پيش رود، بايد به سوءمصرف مواد روانگردان يا شخصيت خودشيفته شک کرد اما شخصيت پارانوييد در خانم ها نادر است.