بزرگنمايي:

ایران پرسمان - خراسان / تعطیلات نوروز 99 به قرنطینه و خانه‌نشینی گذشت. یکی از سرگرمی‌های ما ایرانی‌ها در این ایام، دیدن برنامه‌های نوروزی تلویزیون بود که البته قبل و بعد و وسطِ هر کدامشان باید دیدنِ آگهی‌های بازرگانی را هم تحمل می‌کردیم؛ آگهی‌هایی که بیشترشان شامل محصولات غذایی مانند رب، روغن، سس و... می‌شدند و غالباً شعری هم همراه موسیقی و تصویرشان بود. این اشعار به واسطه پخشِ مکرر آگهی‌ها در هر ساعت شبانه‌روز، حسابی در ذهن مخاطب جاگیر شدند و البته گاهی هم به شدت روی اعصاب بیننده بودند. سازندگانِ بعضی از این آگهی‌ها نشان داده‌اند در هر شرایطی هدف وسیله را توجیه می‌کند؛ تا جایی که اگر لازم باشد پای حافظ و دیگر شاعران بزرگ ادبیات فارسی را هم به آگهی‌ها باز می‌کنند تا محصولشان فاخر به نظر بیاید و بیشتر دیده شود!
شاعران کلاسیک در مشاعره تبلیغاتی
در نوروز امسال پای دو شاعر بزرگ ادبیات فارسی، یعنی حافظ و وحشی بافقی به تبلیغات تلویزیونی، آن هم تبلیغ روغن باز شد! در این آگهی اعضای خانواده‌ای را می‌بینیم که در حال مشاعره هستند و ابیات انتخابی‌شان، نام آن محصول روغنی را هم در خود دارد. اعضای این خانواده ابتدا دو بیت از حافظ و وحشی بافقی را می‌خوانند که تا این‌جای کار مشکلی ندارد، اما نکته اصلی بعد از آن است که میزبان در حالی که ظرف غذا را در دست دارد و سر میز می‌آید، بیتی را که قافیه‌اش می‌لنگد و ایراد وزنی هم دارد، می‌خواند! بهتر نبود سازندگان آگهی به همین بیت ابتکاریِ خودشان بسنده می‌کردند و پای شعر حافظ و وحشی را وسط نمی‌کشیدند؟
از شعرِ مشهورِ پاتختی‌ تا بازی با «گلِ پامچال»
این روزها یکی از کارخانه های مشهور محصولات غذایی برای تبلیغ دست به دامنِ شعری عامیانه شده است که بیشتر در مراسمِ پاتختی خوانده می‌شود: «باز شود دیده شود بلکه پسندیده شود»! حالا همین شعر با اعمال تغییراتی برای تبلیغ روغن، رب، برنج و... استفاده می‌شود. از طرف دیگر یک تیزر با استفاده از موسیقی قطعه خاطره‌انگیز «گل پامچال» و شعری بر اساس وزن شعر همین قطعه، تبلیغِ برنج می‌کند! از استفاده از ترانه مشهور «کودکانه» با صدای زنده‌یاد فرهاد مهراد در تبلیغ روغن هم می‌گذریم!
گذشتن از مرزهای تشبیه و دیگر آرایه‌های ادبی
چند ماه پیش در همین صفحه در انتقاد به شعرهای ساختگی و بی‌مفهومِ تبلیغاتی یک تولید کننده مواد غذایی که معلوم نبود به چه زبانی سروده شده‌اند،مطلبی نوشتیم. خواستیم بگوییم در تعطیلات نوروز هم تیزر تبلیغاتی این تولید کننده برای یکی از انواع روغن‌هایش از همه شبکه‌ها مرتب در حال پخش بود! تیزر نوروزیِ یکی دیگر از محصولات نام‌آشنای مواد غذایی هم با شعری عجیب و غریب که در آن سرسبزیِ زمین در بهار به رنگ سالاد و سرخیِ گل‌ها به رنگ رب تشبیه می‌شد، همراه بود و واکنش منفی کاربران فضای مجازی را به دنبال داشت: «این تبلیغه که می‌گه بهار شد، بهار شد، زمین رنگ سالاد شد رو انگار یه بچه‌ای که تازه فهمیده رنگ سبز چه رنگیه نوشته»، «کاش فقط یه کم توی تبلیغات خلاق و کاربلد باشید».